Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2013

Οι μάνες...

Μετά τις ειδήσεις του προπερασμένου Σαββάτου δεν είμαι πια ο ίδιος άνθρωπος. Ετσι νιώθω, τουλάχιστον. Σαν κάτι μέσα μου να έσπασε όταν έμαθα για τους βασανισμούς των τεσσάρων νεαρών που συνελήφθησαν στην Κοζάνη. Νέοι ενήλικες, που οπλοφορούσαν (αλλά δεν χρησιμοποίησαν τα όπλα τους), που πήγαν να ληστέψουν μία τράπεζα όχι για να επιβιώσουν υλικά αλλά για λόγους ιδεολογίας. Νεαροί ιδεολόγοι που κατέφυγαν σε μία πράξη βίας, η οποία όμως είχε θύματα μόνο τους ίδιους. Νεαροί που πήραν την ευθύνη τους απέναντι στην κοινωνία τόσο σοβαρά που ενήργησαν δραστικά, και πήραν έντιμα και γενναία την ευθύνη των πράξεών τους. Ετσι "διάβασα" εγώ την είδηση, έτσι λειτούργησε στο συναίσθημα και στη σκέψη μου.
Το οτι η δράση τους ήταν μία πράξη βίας, μία ληστεία, δεν με "συγκλόνισε". Καθημερινά γίνομαι θύμα ληστείας από το κράτος (με την αυξημένη φορολογία, την υποβάθμιση των υπηρεσιών τις οποίες έχω ήδη προπληρώσει με τους φόρους και τις κρατήσεις, και την καθημερινή επιβεβαίωση της οικονομικής κακοδιαχείρισης των ιθυνόντων). Καθημερινά  υφίσταμαι τη βία της εξουσίας, κι αν έχω καταργήσει την τηλεόραση στο σπίτι μας είναι ακριβώς για να μετριάσω τις ποσότητες βίας που δεχόμαστε σαν οικογένεια. Απλά  δεν αντέχω άλλη βία να μπαίνει στο σπίτι. Ο Γκάντι υπήρξε το μοναδικό ίνδαλμα που είχα ποτέ στη ζωή μου από παιδί.
Απ' ότι φαίνεται (ξανά και ξανά στο πέρασμα του χρόνου) η απόφαση σχετικά με την τηλεόραση ήταν σωστή. Από φίλους έμαθα για τη σκύλευση των παραμορφωμένων προσώπων των βασανισμένων νεαρών από τα τηλεοπτικά κανάλια, για τις ατέλειωτες "αναλύσεις" και σχολιασμούς σχετικά με την ταξική καταγωγή των νεαρών, και για τις μομφές εναντίον των γονέων, ειδικά των μανάδων τους. Τόσοι και τόσοι διερωτήθηκαν δημοσίως (μέσα από τις στήλες τους, ή το βήμα που τους δίνουν τα διάφορα μμε) "τί είδους γονείς κατασκευάζουν τρομοκράτες;" "πώς είναι η παιδική ηλικία ενός παιδιού που μετέπειτα εξελίσσεται σε τρομοκράτη;" (Οχι απαραίτητα με αυτές τις λέξεις, αλλά το νόημα ήταν αυτό).
(Εδώ θα κάνω μία παρένθεση: Η λέξη "τρομοκράτης" παλαιότερα με μπέρδευε. Τρομοκράτης είναι κάποιος που τρομοκρατεί, κάποιος που ενσπείρει τον φόβο και τον τρόμο: με τις πράξεις και τα λόγια του, προφανώς. Οταν ήμουνα μικρή τρομοκράτες λέγανε τους αεροπειρατές, οι οποίο απειλούσαν ανθρώπους με τα φονικά τους όπλα (απειλούσαν δηλαδή το βασικό ένστικτο της επιβίωσης) και εξέτρεπαν αεροπλάνα από την κανονική τους πορεία να πάνε αλλού γι αλλού (αγαπημένοι προορισμοί οι αραβικές χώρες, εάν θυμάμαι καλά). Εξαιτίας του συναισθηματικού φορτίου που έχει να κάνει με το θάνατο, η λέξη τρομοκράτης χρησιμοποιείται περίεργα. Κάτι μας κάνει μέσα μας. Οταν την ακούω ή τη διαβάζω αναλογίζομαι ακριβώς αυτό: ποιός με τρομοκρατεί; πώς με τρομοκρατεί; με τι ακριβώς με απειλεί; πώς ωφελείται αυτός με τον δικό μου φόβο ή τρόμο;
Συνειδητοποίησα λοιπόν οτι περισσότερο με τρομοκρατούν οι γιατροί που (ελέω ειδικότητας σαν άλλοι θεοί) δεν σέβονται τα δικαιώματά μου ως ασθενούς παρά με τρομοκράτησε ποτέ η ύπαρξη της "17ης Νοέμβρη" - περισσότερο με τρομοκρατούν οι οπλισμένοι με ρόπαλα, αυτόματα, και ασπίδες νεαροί αστυνομικοί σε μία διαδήλωση παρά οι οργισμένοι τύποι που πετάνε μάρμαρα - περισσότερο με τρομοκρατεί η ιδέα οτι μπορεί να μείνουμε άστεγοι ως οικογένεια επειδή η εφορία θεωρεί οτι βγάζω περισσότερα από όσα δηλώνω (και πώς να αποδείξω οτι δεν είμαι ελέφαντας; αφού υπάρχει εξαρχής κακοπιστία) παρά το οτι τρία παληκαράκια πήγαν να ληστέψουν μία τράπεζα για την ιδεολογία τους... παρατηρώ επίσης πόσο τρομοκρατημένοι είναι από το 2010 οι φίλοι μας που παρακολουθούν ειδήσεις στην τηλεόραση... Κλείνει η παρένθεση).
Για τις μανάδες των "τρομοκρατών", λοιπόν, που έγινε τόσος πολύς λόγος αυτές τις τελευταίες μέρες. Μπαίνω στα παπούτσια τους, που λένε, και φαντάζομαι τον πόνο και την αγωνία τους στην είδηση οτι το παιδί τους (αρτι ενηλικιωθέν) συνελήφθη για ληστεία και οπλοφορία. Γνωρίζοντας πώς νιώθω εγώ όταν βλέπω μία γρατζουνιά ή μια μελανιά στα πόδια ή στα χέρια των παιδιών μου (κάτι το ποδόσφαιρο, κάτι οι γάτες, κάτι από δω κάτι από κει...) και φρικάρω, και σπεύδω με κρεμούλες, βάλσαμα και γιατροσόφια να απαλύνω το τραύμα και να ανακουφίσω τον πόνο, μπορώ ίσως να φανταστώ κάτι από τη φρίκη την ανησυχία και τον πόνο που ένιωσαν οι μαμάδες των νεαρών αναρχικών βλέποντας τα παραμορφωμένα από τα χτυπήματα πρόσωπα των παιδιών τους.
Είδαμε τα πονεμένα και παραμορφωμένα πρόσωπα. Τι είδους παραμόρφωση, όμως, πρέπει να έχει ένας άνθρωπος μέσα του για να προκαλέσει τέτοια παραμόρφωση στο πρόσωπο ενός συνανθρώπου του; Πόσο πόνο πρέπει να έχει συσσωρεύσει, και από πού, για να προκαλέσει τέτοιο πόνο ηθελημένα, σε ένα άλλο άνθρωπινο όν;
Εμαθα οτι υπήρξε και μία γυναίκα με  ένα πανώ (έξω από το αστυνομικό τμήμα; έξω από τα δικαστήρια; κάπου) που έγραφε κάτι του στυλ "και οι μπάτσοι έχουν μανάδες".
Και είπα: μάλιστα! Και οι μπάτσοι έχουν μανάδες, όπως και οι βασανιστές. Για τις μαμάδες αυτές, όμως, ουδείς λόγος. Ελάχιστοι διερωτήθηκαν τί είδους μάνες είναι αυτές που "παράγουν"  βασανιστές, τι είδους παιδική ηλικία θα πρέπει να έχουν κάποιοι άνθρωποι για να διεξάγουν ή να συμμετέχουν σε βασανιστήρια. Πώς ήταν η οικογένειά τους; Από ποιά κοινωνική τάξη προέρχονται; Τι, τελοσπάντων, έκαναν τόσο λάθος οι γονείς στην ανατροφή τους ώστε να τους βγεί το παιδί τους βασανιστής; 
Βασανιστής είναι κάποιος όταν προκαλεί ηθελημένα πόνο στον συνάνθρωπό του. Στον αδύναμο (θεσμικά ή σωματικά) συνάνθρωπό του, ο οποίος μάλιστα δεν μπορεί (εξαιτίας των δεδομένων συνθηκών) να αντιδράσει ή να προστατευτεί. Λέμε οτι οι βασανιστές είναι "κτήνη", υπονοώντας οτι έχουν χάσει το βασικό χαρακτηριστικό της ανθρωπιάς τους, την ενσυναίσθηση και τη συμπόνοια. Τα κτήνη,  βέβαια, ουδέποτε προκαλούν παραπάνω πόνο από όσο χρειάζεται για να σκοτωθεί το θήραμά τους ώστε να μπορούν να τραφούν από αυτό. Η βία των ζώων σχετίζεται με την επιβίωση. Η ηθελημένη βία των ανθρώπων;
Εικάζω οτι η ηθελημένη βία των ανθρώπων σχετίζεται με την εξουσία, με την παρουσία ή την απουσία της. Εικάζω, γιατί ούτε ψυχολόγος ούτε  εγκληματολόγος είμαι. Απλά διερωτώμαι τι λάθος μπορεί κάποιος να κάνει στην ανατροφή του παιδιού του ώστε το παιδί του να αρέσκεται να προκαλεί φυσικό πόνο στους συνανθρώπους του... Αναρωτιέμαι πώς νιώθουν οι μάνες των βασανιστών. Φοβούνται τα παιδιά-τέρατα που έβγαλαν; Ντρέπονται γι αυτά; Τα θαυμάζουν; Συνειδητοποιούν οτι είναι τέρατα; Και όταν το συνειδητοποιούν, τι κάνουν;
Ενα ξέρω μόνο: δεν θα ήθελα να ήμουν στη θέση τους.

4 σχόλια:

  1. Επιτέλους μια μάνα προσπαθεί να προβάλλει την ισορροπία στην ανισόρροπη λογική του νεοέλληνα. Την ισορροπία ανάμεσα σε μάνες και μάνες. Μάνες τρομοκρατών και μάνες βασανιστών. Την ισορροπία ανάμεσα σε ακραίες κυβερνητικές πράξεις τρομοκρατίας των πολιτών και σε ακραίες πολιτικές πράξεις - αντιδράσεις αντίστασης. Την ισορροπία ανάμεσα στην κακοδιαχείριση των υπεύθυνων πολιτικών που μένει ατιμώρητη και στην καταδίκη αγανακτισμένων πολιτών πριν ακόμα δικαστούν.
    Συγχαρητήρια "Ξωτικό". Και ας ελπίσουμε ότι θα ξυπνήσει μια ακόμα παράλυτη συνείδηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. εδώ που τα λέμε, αναρωτιέμαι πώς νιώθει (και τι σκέφτεται) η μάνα του στουρνάρα, η μάνα του πάγκαλου, του βενιζέλου, και όλων αυτών που γκρέμισαν την ελλάδα στο βάραθρο της μιζέριας και του φόβου - να οι μάνες των πραγματικών τρομοκρατών, ιδού!
    (αλλά για αυτές ούτε κουβέντα)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Η "εξέλιξη", ενός ανθρώπου επηρρεάζεται κι καθορίζεται απο το οικογενειακό του περιβάλλον. Συχνά όμως, δεν σχετίζεται ουδόλως με αυτήν. Κάθε άνθρωπος είναι μια ξεχωριστή οντότητα και το να "χρεώνεται" κάθε τι καλό ή κακό στην οικογένεια είναι άδικο, τόσο για το ίδιο το άτομο, τόσο και στην οικογένεια του. Θύματα, είμαστε πρώτα απο όλα των Εαυτών μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ...ούτε καν "θύματα". Στην πραγματικότητα, νομίζω, επιλογές κάνουμε. Κάθε στιγμή. Το αν θα υπερισχύσει η χτεσινή ιδεολογία, οι προχτεσινή κουβέντα με τη φίλη ή οι οικογενειακές καταβολές είναι ζήτημα στιγμής, κάθε φορά.
    Κάπου μέσα μας, κάποιοι γονείς, αρεσκόμαστε να πιστεύουμε οτι επηρεάζουμε ("θετικά", πάντα!) τα παιδιά μας, οτι τους "στρώνουμε το δρόμο", οτι τους "δίνουμε εφόδια". Και ως ένα βαθμό το κάνουμε. Αλλά μην τρελλαθούμε, τα παιδιά (όπως όλοι οι άνθρωποι!) κάνουν και τις δικές τους επιλογές... Που μπορεί να μη μας αρέσουν, να μας πληγώνουν, να μη συμφωνούμε, να τις κατακρίνουμε (λες και μας όρισε κάποιος δικαστές και τιμητές των αποφάσεων και των επιλογών των άλλων!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή